Bài này đáng đọc.

Ứng phó với Covid-19: Việt Nam 'trước thụ động, sau thái quá'?

https://www.bbc.com/vietnamese/vietnam-51543001

Lê Viết ThọBBC News Tiếng Vệt

• 20 tháng 2 2020

• Chia sẻ trên Facebook
•  
• Chia sẻ trên Messenger
•  
• Chia sẻ trên Twitter
•  
• Chia sẻ trên Email
•  
• Chia sẻ

Bản quyền hình ảnhGETTY IMAGES

Việt Nam ứng phó với virus corona thoạt đầu thụ động và khởi động chậm, sau đó lại thái quá không cần thiết, theo nhận định của Bác sĩ - Tiến sĩ Trần Tuấn.

Tuy nhiên, ông cho rằng việc thông báo hết dịch với các tỉnh quá 30 ngày không có ca nhiễm mới sẽ có tác dụng giảm căng thẳng xã hội.

Bác sĩ - Tiến sĩ Trần Tuấn, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu đào tạo và Phát triển cộng đồng (RTCCD - thuộc Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam) - chuyên tư vấn, phản biện các chính sách y tế công cộng, nhấn mạnh rằng người dân, chính quyền và lực lượng phòng chống dịch cần nhìn nhận đúng mức hơn về dịch lần này, tránh đồng nhất giữa mức độ dịch ở Vũ Hán với tình trạng bệnh do virus corrona chủng mới (Covid-19).

Bàn tròn BBC: Covid-19 - nhiễu loạn thông tin và tác động xã hội của dịch bệnh

Virus corona: Vì sao hai phóng viên ở Vũ Hán mất tích?

Nhật ký Vũ Hán: nhìn người thân chết đi mà không được chữa trị

Virus corona: Vì sao trẻ em Singapore vẫn đến trường?

Virus corona: Ca tử vong đầu tiên được xác nhận ở châu Âu

Nhận định của ông Trần Tuấn được đưa ra khi Bộ Y tế Việt Nam và UBND tỉnh Khánh Hòa bắt đầu xúc tiến các công việc để chuẩn bị công bố hết dịch Covid-19 tại tỉnh này.

Bộ này nói rằng, đến thời điểm này, quá 30 ngày Khánh Hòa chưa ghi nhận thêm bệnh nhân mới nào bị nhiễm bệnh, tức là tỉnh này đã đủ điều kiện để Khánh Hòa công bố hết dịch.

Trong khi đó, cũng theo thông tin từ Bộ Y tế, nếu trong vòng chưa đầy một tuần nữa, tỉnh Thanh Hóa nếu không ghi nhận thêm bệnh nhân mới, thì cũng sẽ được công nhận hết dịch.

Câu hỏi được đặt ra là dịch Covid-19 là bệnh mới, hiện còn diễn biến phức tạp, vậy việc công bố hết dịch tại Khánh Hòa, nếu có, liệu có quá sớm và sẽ tạo tâm lý chủ quan, lơ là trong việc phòng chống dịch bệnh với người dân và cả các địa phương hay không?

Ông Trần Tuấn cho rằng đây là điều nên làm trong hoàn cảnh hiện nay, nhất là khi trong xã hội đang có điều mà ông cho rằng lo lắng hơi thái quá về dịch Covid-19:

"Với những địa phương có số lây nhiễm thấp, đã qua thời hạn có người nhiễm mới theo quy định, đã đến lúc chúng ta có thể tuyên bố hết dịch ở đó, như một yếu tố trấn an và giảm đi sự lo lắng không cần thiết; đồng thời, tăng sự tự tin của chính quyền trong công tác phòng chống dịch", ông Tuấn nói.

Năm điều cần biết về virus corona

Covid-19 đe dọa người già và người yếu bệnh

Nhật ký Vũ Hán: nhìn người thân chết đi mà không được chữa trị

Bàn tròn BBC: Virus COVID-19 - con số của TQ có đáng tin cậy?

Covid-19: Bác sỹ TQ gặp nhiều rủi ro?

Theo ông Tuấn, hậu quả của sự lo lắng thái quá sẽ tạo khủng hoảng xã hội lớn và sẽ để lại hậu quả khôn lường.

Và lại, theo ông Tuấn, "Covid-19 là chủng mới thuộc virus corona mà chúng ta vốn đã hiểu biết khá tường tận. Virus mới có khác biệt, nhưng chỉ chút ít so với những virus khác cùng họ, như virus gây ra Hội chứng hô hấp cấp tính nặng (SARS) 2002 hay Hội chứng hô hấp Trung Đông (MERS) 2012. Bộ gen của Covid-19 cũng đã được giải mã và đã khẳng định độc tính không lớn".

Trả lời câu hỏi Việt Nam là nước láng giềng, có quan hệ thông thường bằng cả đường bộ, đường biển và hàng không với Trung Quốc, nhưng số ca dương tính phát hiện thấp, phải chăng do hệ thống phát hiện dịch của Việt Nam có vấn đề?

Ông Tuấn nói rằng, nguồn lây nhiễm của Việt Nam không chỉ bằng, mà có thể cao hơn so với nước khác trong khu vực. Bởi vậy, nguy cơ và số lượng người nhiễm đến Việt Nam chắc chắn nhiều.

"16 trường hợp chỉ là một phần thôi, con số thực tế sẽ cao hơn. Bởi Covid-19 cũng là một loại virus cúm, triệu chứng có phần giống với những dịch cúm thông thường, nên có nhiều trường hợp chưa biểu hiện lâm sàng, hoặc bị nhẹ và tự qua khỏi, nên người dân không để ý".

Bản quyền hình ảnhMINH NGUYEN/GETTYY IMAGES

Image captionCuộc sống cư dân xã Sơn Lôi, huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc hôm 13 /2/2020.

Nhưng ông cho rằng nguy cơ của dịch này với cộng đồng tại Việt Nam chưa ở mức quá cao:

"Trong những người nhiễm virus Covid-19, có một phần không biểu hiện triệu chứng, phần khác có triệu chứng lâm sàng nhưng ở thể nhẹ và tự qua khỏi. Chỉ một số trường hợp có tình trạng suy giảm miễn dịch, như người già, người có bệnh khác, có nguy cơ cao hơn. Nguy cơ của dịch này với cộng đồng hiện chưa cao. Đó là chưa kể đến chuyện điều kiện khí hậu và vệ sinh cá nhân tại Việt Nam và ở rhành phố Vũ Hán là khác nhau".

Tâm lý xã hội đang hoang mang thái quá?

Tại Việt Nam, ông Trần Tuấn đánh giá, công tác ứng phó với Covid-19 thoạt đầu còn thụ động và khởi động chậm; nhưng sau đó lại theo chiều hướng thái quá, khiến tâm lý xã hội hoang mang:

"Ban đầu, phản ứng của Việt Nam chậm và mang tính thụ động. Khi các nước, như Thái Lan, Hàn Quốc đã chặn ngay nguồn vào, tức chấm dứt các chuyến bay xuất phát trực tiếp từ Vũ Hán, thì Việt Nam thời gian đầu chưa làm được như thế. Khi đó, Việt Nam cũng như chưa giám sát và cách ly người từ vùng dịch trở về hay giám sát tại cửa khẩu.''

"Chúng ta chậm hơn nên khi Trung Quốc công bố một loạt biện pháp và khi chúng ta đã phát hiện trường hợp dương tính đầu tiên, thì Việt Nam mới đưa ra các biện pháp hạn chế.''

"Tiếp đó, sau Tết, các lễ hội vẫn được tổ chức; chỉ đến khi mạng xã hội có ý kiến thì mới cho dừng tổ chức lễ hội. Bởi vậy, tôi cho rằng, ban đầu Việt Nam khởi động chậm trong ứng phó với dịch.''

"Nhưng sau đó, tình hình lại chuyển sang lo lắng tới mức thái qúa, để rồi ra các quyết định thiếu cơ sở khoa học, như cho học sinh nghỉ học trên toàn quốc, người dân đổ xô đi mua khẩu trang dự trữ… Điều đó là lo lắng thái quá, gây thêm tổn thất không đáng có, khó lường về mặt y tế, kinh tế - xã hội và cả chính trị."

Người Việt trụ lại Hàng Châu giữa mùa virus corona

Ông Tuấn cũng cho rằng Việt Nam có lẽ hơi vội khi tự hào là con số nhiễm bệnh ở Việt Nam thấp so với các nước khác là kết quả tốt của công tác phòng chống dịch bệnh, và khẳng định tính vượt trội của hệ thống dự phòng, điều trị, xét nghiệm của Việt Nam vì:

''Sự khác biệt một vài chục ca dương tính, đến lúc này, chưa thể khẳng định là mức lây lan ở Nhật, Hàn Quốc đã vượt Việt Nam, cũng chẳng phải Việt Nam có chừng đó ca nhiễm bệnh là do "đã khống chế tốt" sự lây lan.''

"Không nhìn ra những "hạn chế" mà "chủ quan", say sưa "thắng lợi" là điều tối kỵ trong phòng chống dịch bệnh", ông Tuấn nhận xét.

MỘT SỐ THẮC MẮC VỀ CÔNG VĂN SỐ 309/BGDĐT, NGÀY 22/02/2020 CỦA BỘ GD&ĐT ???

Chúng tôi vừa nhận được Công văn số 309/BGDĐT, ngày 22/02/2020 về việc Thông báo cho các em học sinh trên toàn quốc đi học lại kể từ ngày 02/03/2020. Vì sự an toàn của con em chúng tôi, chúng tôi chất vấn Bộ GD&ĐT 1 số câu hỏi sau:

1. Theo chúng tôi được biết thì Virus lây lan trực tiếp từ người đã nhiễm bệnh sang người chưa nhiễm bệnh, vậy việc tẩy trùng các điểm trường có tác dụng gì?

2. Trong Thông báo của Bộ GD có nhắc đến việc đã tập huấn cho giáo viên về phòng chống dịch bệnh, thế nhưng chúng tôi điện hỏi thăm thì nhiều cô giáo trả lời chưa được tập huấn cách phòng chống dịch bệnh, vậy căn cứ vào cơ sở nào để Bộ GD khẳng định rằng tất cả giáo viên đã được tập huấn phòng chống dịch bệnh như Thông báo đã nhắc đến?

3. Thông báo có nhắc đến việc các em học sinh đã được hướng dẫn về phòng chống dịch bệnh, thế nhưng con cái của chúng tôi chưa hề được hướng dẫn cách phòng chống dịch bệnh từ bất kỳ cơ quan nào? 

4. Chủ tịch TP Hà Nội vừa đưa cảnh báo tình hình bệnh dịch lây lan ở mức rất cao, vậy tại sao Bộ GD&ĐT lại ra Thông báo cho học sinh đi học lại, điều này khiến phụ huynh chúng tôi hoang mang, khó hiểu về cách điều hành phòng chống dịch bệnh của các ban ngành ?

Võ Văn Dũng

LÀM GÌ KHI HỌC SINH ĐI HỌC TRỞ LẠI
- BS Võ Xuân Sơn -

Như vậy là từ ngày 2/3, học sinh đi học lại.

Thôi thì chính quyền đã quyết, thì phải nghe theo. Vấn đề bây giờ là phòng dịch trong nhà trường như thế nào.

Chuyện rửa tay là chuyện đơn giản hơn so với khẩu trang. Nhưng các trường đã có chỗ rửa tay vệ sinh chưa? Các trường đã có đủ chỗ cho học sinh rửa tay chưa? Hay các cháu học sinh cứ phải rửa tay bằng dung dịch rửa tay nhanh?

Đối với khẩu trang, câu chuyện sẽ khó hơn. Có lẽ bắt đầu từ hôm nay, cuộc chiến khẩu trang sẽ căng thẳng hơn, quyết liệt hơn. Hi vọng rằng các nhà máy sản xuất khẩu trang không bị kiểm soát gắt gao, nhưng rồi sản phẩm của họ lại được tuồn qua biên giới. Hi vọng là các thầy cô và các em học sinh sẽ có khẩu trang để mang.

Khó khăn hơn nữa, là việc khuyến cáo của ngành y tế. Bây giờ mà thu hồi khuyến cáo thầy cô và học sinh không cần mang khẩu trang trong nhà trường thì “khó” quá. Mà giữ cái khuyến cáo ấy thì… Còn việc huấn luyện cho các thầy cô phát hiện em học sinh nào bị nhiễm, thời gian vừa qua đã tiến hành đến đâu rồi?

Nhưng thôi, đó là việc của các quan chức. Là người dân, tôi thấy thế này:

1. Tất cả các thầy cô giáo và các em học sinh cần phải mang khẩu trang khi đến trường. Trường học, lớp học thực sự là nơi tập trung đông người.

Nếu không đủ khẩu trang y tế, thì mang bất cứ khẩu trang nào cũng được, miễn là ngăn cản được các giọt bẩn văng từ miệng người khác qua cho mình.

Các nhà chuyên môn vui lòng hướng dẫn chi tiết cách mang khẩu trang, thời gian mang, cách xử lí sau khi mang cho từng loại khẩu trang, để cha mẹ các em hướng dẫn lại các em.

2. Hướng dẫn các cháu rửa tay thường xuyên, nhất là sau khi chạm vào các bề mặt, trước khi đưa tay lên mặt, lên miệng. Cần rửa tay bằng xà bông với nước sạch. Nếu không có mới sử dụng dung dịch rửa tay nhanh

3. Các trường học cần áp dụng các biện pháp vệ sinh bề mặt bàn ghế, sàn nhà, tay nắm cửa, tay vịn cầu thang, vách tường nơi các em hay vịn… Có thể làm vệ sinh với dung dịch vệ sinh thông thường phù hợp cho các loại bề mặt.

Đối với các trường thuộc vùng có nguy cơ cao hơn, nên làm vệ sinh một buổi 2 lần, trước khi vào học và trước giờ ra chơi ở khu vực ngoài phòng học, trong giờ ra chơi ở khu vực trong phòng học. Đối với các trường thuộc vùng ít nguy cơ hơn, có thể vệ sinh ngày 1 lần.

4. Khi các cháu về nhà, cần lau chùi ngay, và thật sạch, cặp sách bằng khăn ướt. Lưu ý đặc biệt là những chỗ hay nắm tay. Sau đó bỏ khăn, hoặc giặt khăn bằng xà bông, và người lau cũng cần cần rửa tay kĩ bằng xà bông.

5. Chú ý hướng dẫn các cháu rửa tay trước khi ăn, uống. Nếu trước đây đã rửa tay thường xuyên, thì bây giờ vẫn phải chú ý kĩ hơn, thường xuyên hơn.

6. Mặc dù đi học, nhưng hạn chế tối đa các tập trung đông người khác, kể cả việc học thêm. Nếu có học thêm, thì cũng phải áp dụng các biện pháp như nói trên ở nơi học thêm.

Rất mong các nhà chuyên môn hướng dẫn cho các em học sinh và phụ huynh của các em các biện pháp phòng dịch khả thi, hiệu quả, và có trách nhiệm.

Rất mong các cơ quan chức năng, ngoài việc quyết định cho nhập học, thì cũng phải có biện pháp để bảo đảm có khẩu trang cho học sinh và thầy cô. Đồng thời, cần kiểm tra gắt gao việc thực hiện phòng dịch, ngoài việc mang khẩu trang, cần lưu ý đặc biệt đến rửa tay và vệ sinh bề mặt.

Gần đây, trong một lần đăng đàn trước ống kính, NPT đột nhiên quay lại hỏi thuộc cấp: "Sản xuất được cơm mửa (cơm do người khác ói mửa) luôn ấy nhở ?"

*******

CÁI GIÁ CỦA SỰ NGẠO MẠN!

Mỹ vừa loại VN ra khỏi danh sách những nước đang phát triển. Điều này có nghĩa rằng, Mỹ xem VN là đất nước phát triển ngang hàng với Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore.... Mặc dù bình quân GDP thu nhập đầu người của VN trong năm 2019 là 2.900 USD, trong khi đó Singapore thu nhập gấp 15 lần của ta (44.352 USD), Hàn Quốc 31.791 USD, hơn ta gấp 11 lần.

Những nước phát triển sẽ không nhận được viện trợ, cứu trợ từ Mỹ qua các chính sách: nông nghiệp, ngư nghiệp, y tế, giáo dục, thiên tai... Không được trợ giá, hoặc không được hưởng các khoản thuế ưu đãi trong các mặt hàng xuất khẩu sang Mỹ. Tất cả đều phải bình đẳng, vì đều là những nước phát triển như nhau!

Không phải vô cớ mà Mỹ đưa VN từ 1 nước nghèo nhảy lên đất nước phát triển, để né trách nhiệm. Chúng ta hãy xem lại những tuyên bố của lãnh đạo cấp cao của ta, sẽ hiểu:

- Nguyên TBT Nông Đức Mạnh: năm 2020 VN là 1 cường quốc công nghiệp hiện đại.

- Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc: Tăng trưởng GDP VN 2 năm qua thuộc hàng đầu thế giới.

- Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng: VN làm được những thứ mà thế giới chưa từng làm.

- TBT Nguyễn Phú Trọng: Mây đen che phủ cả thế giới, riêng mặt trời tỏa sáng khắp VN.

- ................

Có thể, Mỹ dựa vào các phát ngôn ngạo nghễ của lãnh đạo, để loại VN ra khỏi danh sách những nước đang phát triển trên thế giới. Thế là, VN từ đây sẽ không còn nhận được các khoản ưu đãi của WTO mà ngược lại, phải có nghĩa vụ đóng góp nâng đỡ những nước chậm phát triển.

Hazz!!! Cái giá của sự ngạo nghễ nó không hề rẻ chút nào. Đảng ngạo mạn chừng nào, nhân dân lãnh đủ chừng ấy!

Nguồn: FB Ngô Trường An, 21 February 2020