Ngồi nhà ngày chủ nhật tránh dịch, lôi mấy cuốn sách của Eric Maria Remarque “luyện” lại. Đọc đến lần thứ mấy rồi mà vẫn thấy hay.

Viết tiểu thuyết về chiến tranh, tôi nghĩ có lẽ ít tác giả nào có thể qua mặt được Eric Maria Remarque. Ông là một trong số những nhà văn đầu tiên trên thế giới viết về chiến tranh với tinh thần phản chiến mạnh mẽ và không đứng về bên nào trong các bên tham chiến.

Remarque viết về chiến tranh không phải bằng sự vinh quang của những chiến thắng dưới những lá quốc kỳ vĩ đại hay những tấm huân chương sáng chói, mà bằng tất cả nỗi đau thương thống thiết của những thân phận con người bị quăng quật trong khói lửa chiến tranh và nghịch cảnh xã hội đảo điên.

Ông viết bằng sự khát khao cháy bỏng về một hạnh phúc mà con người lẽ ra phải được thừa hưởng trọn vẹn nếu không có những cuộc chiến tranh phi lý bị phát động bởi những tham vọng điên cuồng và những chủ thuyết phi nhân tính.

Dưới ngòi bút của ông, những người lính bị cuốn vào vòng xoáy của hạnh phúc và đau thương, của lời hô hào ái quốc và sự hèn nhát bội bạc, cảm thấy chông chênh lạc lối giữa hiện thực và tương lai, giữa sự sống mong manh và cái chết nhãn tiền.

Họ là những học sinh trung học, những nông dân và công nhân hiền lành bị buộc phải cầm súng và chém giết chính đồng loại của mình. Nhiều người đã phải nằm lại nơi chiến trường, còn những người trở về sau khi chiến tranh chấm dứt thì mang theo trong mình những thương tật vĩnh viễn về cả thể xác lẫn tâm hồn. Những trải nghiệm đau thương nơi chiến trường là những gì ngoài sức tưởng tượng của những người may mắn sống sót, là nhưng điều mà họ chưa từng nghĩ có thể làm được khi còn sống bình yên ấm trong gia đình, cũng như chưa từng được dạy ở nhà trường cho đến khi bị rơi vào vòng xoáy ác nghiệt của chiến tranh.

Nhưng không chỉ có vậy, ngoài những hình ảnh đau thương chết chóc, độc giả còn cảm nhận được tình người thấm đẫm trong từng trang sách của Remarque. Sự gắn bó, đùm bọc và chia sẻ giữa những người lính trong những lúc mà chiến địa tạm ngưng tiếng súng như một chút hy vọng còn sót lại về sự bác ái, tình đồng loại và tinh thần chiến hữu trong một thế giới mà người và người là lang sói với nhau. 

Tiếc là Erich Maria Remarque không có duyên với giải Nobel Văn học.

Trong khi tin tức về Covid-19 trên thế giới, ở Trung Quốc, ở Hàn Quốc, ở Iran… nghe rất đáng lo ngại và WHO cảnh báo nguy cơ dịch bệnh lan rộng thì ở Việt Nam, theo như truyền thông đưa tin, mọi thứ có vẻ rất lạc quan. 

Mới đây, một nữ sinh ở Huế có triệu chứng ho kéo dài, sốt, khó thở đã tử vong nhưng được cho biết là chết vì bệnh lý não. Trước đó, cháu bé 10 tuổi chết ở Khánh Hòa hồi tháng 01 được kết luận là chết do chủng virus Corona cũ, chứ không phải là do chủng mới mang tên Covid-19. Và người đàn ông chết vì viêm phổi ở Quảng Bình đầu tháng 02 cũng  không liên quan đến Covid-12, giám đốc Sở Y tế nơi đây cho biết. Không biết thực hư thế nào. 

Trong khi đó, bộ GD-ĐT đang xem xét khả năng cho học sinh đi học lại vào đầu tháng 03.

Mọi quyết định vội vàng lúc này có thể sẽ phải hối tiếc về sau.

Về việc tỉnh Nghệ An định dựng tượng Lenin do tỉnh kết nghĩa Ulyanovsk tặng, tôi không khỏi không nghĩ đến trách nhiệm của ông ta trong vụ thủ tiêu toàn bộ gia đình của vị quân chủ bị lật đổ và thông tin sai sự thật trong một thời gian dài sau đó, kể cả nếu ông ta không trực tiếp ra lệnh.

Chẳng bao lâu sau CM tháng 10 năm 1917, gia đình hoàng tộc Romanov (Nga hoàng Nicholas Romanov II, hoàng hậu Alexandra Feodorovna, 4 cô công chúa và thái tử Alexei Nikolaevich bệnh tật) cùng 4 người hầu đã bị những người Bolshevik sát hại dã man ở Yekaterinburg vào đêm 16 rạng 17 tháng 07 năm 1918.

Theo một số sử gia, lệnh hành quyết do Vladimir Lenin và Yakov Sverdlov đưa ra từ Moscow.

Mạng sống của 9 người vô tội - các con của Nga hoàng và các người theo hầu - đã không được dung tha. Họ đã làm gì nên tội để phải bị giết?